Nhân đầu năm Âm lịch tôi xin chia sẻ với các anh chị doanh nhân, đồng nghiệp một câu chuyện. Chuyện tuy cũ, từ năm cũ, nhưng tôi cho là không bao giớ cũ cho từng người chúng ta.
Trước Tết tôi có nhận được một cú điện thoại, số hiện ra là một số lạ, không có trong danh bạ của tôi, nhưng khi bấm chấp nhận cuộc gọi thì mới biết đó là cuộc gọi từ một sếp cũ, nơi tôi đã làm việc cách đây 25 năm.
Sếp này từng là một doanh nhân với tài sản nhiều triệu đô trong tay. Sếp từng đi xe hơi khi mà nhiều người khác lúc ấy còn đi xe máy. Sếp từng thường xuyên tiếp khách với sơn hào hải vị trong các nhà hàng sang trọng, từng là khách hàng VIP của các khách sạn 5 sao. Sếp thường được mời dự các buổi tiếp tân và thường xuyên lui tới nhà các quan chức thời ấy.
Sếp là một người rất tháo vác, giỏi giang. Sếp có thể làm được những việc mà người khác cho là không thể.
Sếp bay đi bay lại không biết mệt để chỉ huy công việc, và hầu như không biết đến từ "đầu hàng" là gì.
Sếp cũng là người có tầm nhìn, sếp nhìn thấy và đi trước người khác ở những lĩnh vực kinh doanh đầy tiềm năng.
Nói tóm lại, sếp là người mà lúc ấy người khác phải nhìn với con mắt đầy ngưỡng mộ.
Vậy mà vài năm gần đây, sếp thường thỉnh thoảng gọi hỏi thăm anh em cộng sự cũ, trước là để hỏi thăm, sau là để hỏi mượn/xin anh em ít tiền tiêu vặt. Sếp nói các con của sếp hàng tháng chỉ trợ cấp cho sếp đủ sống qua ngày.
Theo góc nhìn của tôi, ra nông nổi này là vì sếp đã mắc phải 2 sai lầm:
- Chuyển giao sự nghiệp kinh doanh cho các con khi các con chưa sẵn sàng.
Các con sếp lúc ấy dù còn rất trẻ, chưa có nhiều kinh nghiệm nhưng đã được giao chức vụ và quyền lực cao trong công ty. Dẫn đến họ thích thể hiện cá nhân và quyền lực của mình, nhiều hơn là quan tâm đến hiệu quả kinh doanh của công ty.
Sếp nói sếp biết là sẽ phải trả giá để các con trưởng thành, nhưng cái giá phải trả là quá đắt.
- Kinh doanh những lĩnh vực rủi ro cao.
Lợi nhuận cao thì rủi ro cũng cao, đó là nguyên tắc mà ai cũng biết. Vấn đề nằm ở chỗ không phải lúc nào bạn cũng sẽ gặp may. Công việc kinh doanh sẽ có những lúc không như bạn mong muốn, và lúc ấy bạn có đủ tỉnh táo để nhận ra sai lầm mà dừng lại?
Các con của sếp thì còn quá non trẻ, họ chưa có đủ kinh nghiệm để nhận ra những rủi ro phía trước, vả lại, là phận con nên họ cũng không đủ bản lĩnh để cản cha mẹ mình.
Đầu năm chia sẻ chuyện năm cũ, như là một lời nhắc nhở cho chính mình và bạn bè doanh nhân.
Đỗ Hòa